SAMOOKALECZENIA- AUTOAGRESJA

Według psychologów pracujących z młodzieżą, z roku na rok powiększa się grupa nastolatków, którzy w ten sposób rozwiązują swoje problemy.  Około jednej trzeciej starszych uczniów  stosuje autoagresję. Informacje o sposobach i metodach dostarczają im rówieśnicy lub znajdują je w Internecie. Młodzi ludzie często uzasadniając swoje czyny brakiem zrozumienia ze strony rówieśników, najbliższych lub słabymi umiejętnościami radzenia sobie z własnymi emocjami. Samookaleczenie przynosi dziecku chwilową ulgę, powtarzając to kolejny raz, wpada w błędne koło i zaczyna się uzależniać.

 Przyczyny samookaleczeń:

• Autoagresja u dzieci i młodzieży często wynika z nieumiejętności radzenia sobie z problemami domowymi (rozwód, alkoholizm, kłótnie rodziców), a także z niewłaściwych postaw rodzicielskich (odrzucenia, zaniedbania, nadopiekuńczości, nadmiernych wymagań). Towarzyszą temu nieprzyjemne emocje: poczucie bezradności, lęk przed oceną, złość na siebie i innych, nieśmiałość. Stres, jaki z tego powodu odczuwają dzieci jest ogromny i muszą go w jakiś sposób odreagować. Niestety często wybierają na to najgorszy z możliwych sposobów, kierują złość na samych siebie, zadają sobie ból fizyczny.
• Uszkodzenie własnego ciała świadczyć może o rozpaczy, udręce i bólu. Może być wołaniem o pomoc, chodzi o to, by rodzice zwrócili uwagę na swoje dziecko, zauważyli, że potrzebuje pomocy.
• Może być próbą przestraszenia kogoś, szantażu, wymuszeniu czegoś (np. zakupu upragnionego modelu telefonu).
• Coraz częściej można spotkać się z samookaleczeniem się młodzieży dla ,,szpanu”.
• Najczęściej jednak młodzież okalecza się, aby w ten sposób rozładować napięcie psychiczne i uzyskać poprawę swojego samopoczucia. Chodzi o to, by odczuwać ból fizyczny, który pomoże zapomnieć o psychicznych rozterkach. 
• Zachowania autoagresywne mogą być związane również z chorobami wrodzonymi (np. syndrom Retta, autyzm, syndrom Lascha-Nyhana) i nabytymi, tj. chroniczne zapalenie mózgu, kiła układu nerwowego oraz uszkodzenia mózgu przez szkodliwe substancje.
• Z możliwością samookaleczenia należy liczyć się w zespołach depresyjnych i w przebiegu nagłych stanów podniecenia psychoruchowego, w chorobach psychicznych (np. schizofrenii), zaburzeniach osobowości (osobowość neurotyczna, psychotyczna, borderline)

Terapia

Terapia osób autoagresywnych powinna obejmować nie tylko osobę zaburzoną, ale całą rodzinę, ponieważ obecność tego zaburzenia świadczy zwykle o problemach wewnątrz rodziny. Działalność terapeutyczna to: praca z psychoterapeutą (a czasami z psychiatrą) oraz praca socjoterapeutyczna, mająca poprawić funkcjonowanie jednostki w społeczeństwie.
Najlepszą metodą leczenia jest terapia oparta na psychoanalizie, która pomaga zrozumieć psychiczne konflikty i ich powiązanie z historią życia pacjenta. Bardzo efektywna może okazać się terapia poprzez twórczość, w której wytwory jednostki wyrażają jej problemy wewnętrzne i pokazują postępy w zdrowieniu. Każdą pracę pacjent omawia z psychoterapeutą, uświadamiając sobie mechanizmy własnego postępowania.

Profilaktyka

Aby zapobiec takim sytuacjom należy budować atmosferę zaufania, poczucia bezpieczeństwa, swobodnej komunikacji między rodzicami a dziećmi, uczyć dzieci radzenia sobie z własnymi problemami. Jeśli okaże się, że dziecko robi sobie „sznyty”, nie wolno na nie krzyczeć i potępiać, należy okazać mu współczucie i zrozumienie. Nawet najbardziej zbuntowany nastolatek oczekuje od rodziców zainteresowania, przytulenia, rozmowy. Należy pamiętać, że samookaleczenie jest dla niego doraźną metodą radzenia sobie z problemami.

Warto zobaczyć/przeczytać:

https://www.youtube.com/watch?v=BPLsK2NZr0c&list=RDLVQsny6oEHDu0&index=2

http://www.psychologia.edu.pl/czytelnia/59-niebieska-linia/816-autoagresja.html

http://pracasocjalna.wordpress.com/samookaleczanie/

 

„Wychowywać to kochać i wymagać”

OBOWIĄZKI I PRZYWILEJE DZIECKA

Zagadnienie praw i obowiązków dzieci w rodzinie jest być może ważniejsze, niż się nam wydaje. W prawach i obowiązkach spotykają się dwa ważne dla kształtującej się osobowości dziecka zagadnienia : podmiotowość i odpowiedzialność. Prawa dziecka wynikają z faktu, iż jest ono człowiekiem , autonomiczną jednostką  - choć dopiero się rozwijającą. Wiążą się również z tym, że jest ono w swojej rodzinie postrzegane jako ważna osoba, która zasługuje na pewne przywileje. Z kolei obowiązki są wyrazem tego, że dziecko jest częścią większego społecznego układu – w tym wypadku rodziny. Mamy tu do czynienia   z  odpowiedzialnością za inne osoby ale także z odpowiedzialnością za samego siebie.

Domowe i szkolne obowiązki przygotowują dziecko do podejmowania ważnych zobowiązań w dorosłym życiu, ale też dyscyplinują, uczą wytrwałej pracy i dążenia do obranego celu.  Aby tak działać, powinny jednak spełniać kilka warunków. Przede wszystkim muszą być dostosowane do możliwości dziecka.
Nie powinny też dominować jego innych aktywności życiowych – nauki, zabawy, wypoczynku, sportu. Powinny być logiczne, aby dziecko rozumiało ich sens i cel. Najlepiej jednak, jeśli nie będą one dziecku narzucone z góry, ale przynajmniej wspólnie z nim uzgodnione. Dobrym pomysłem jest przedstawienie dziecku listy obowiązków, by samo kilka z nich wybrało. Obowiązki te powinny być konsekwentnie egzekwowane przez dorosłych, odstępstwa mogą nastąpić tylko w wyjątkowych sytuacjach. Dorośli powinni też należycie zauważać i doceniać wysiłki dzieci oraz to, że można na nich polegać.

CHCESZ DOBRZE WYCHOWAĆ DZIECKO?

• Naucz je zasad, wedle których powinno postępować.
• Wyznacz mu określone obowiązki i egzekwuj ich wypełnianie.
• Szanuj jego opinie i argumenty, nawet jeśli się z nim nie zgadasz.
• Okaz mu zaufanie i akceptuj jego trafne wybory.
• Bądź wobec niego szczery i uczciwy, dziecko jest szczególnie wyczulone na fałsz i obłudę.
• Pamiętaj, że dziecko uczy się także przez obserwacje.
• Bądź uczestnikiem jego trosk i kłopotów.
• Pokaz mu, że źródłem radości może być sztuka, sport, nauka, przyroda, a także twórczy udział w życiu rodziny i społeczeństwa.
• Przekonaj je, że istnieją w życiu wartości ważniejsze niż posiadanie rzeczy : sprawiedliwość, godność, odwaga, szacunek, szlachetność.

PAMIĘTAJ, że od wychowania w rodzinie zależy głównie czy dziecko sprosta czekającym je w życiu obowiązkom!

„Dziecko chce być dobre.
Jeśli nie umie – naucz,
jeśli nie wie – wytłumacz,
jeśli nie może – pomóż”

        Janusz Korczak

NA ILE POZWOLIĆ DZIECKU?    

Wyznaczanie granic między właściwym i niewłaściwym zachowaniem to podstawa wychowania. Polega na ustaleniu zasad i ich egzekwowaniu. Sprawa z pozoru prosta, a jednak większość niepowodzeń wychowawczych wynika właśnie z nieumiejętności stawiania dziecku granic. Trudności w wyznaczaniu granic mogą się ujawniać w dwóch skrajnych postawach rodzicielskich – pozwalaniu na wszystko albo nadmiernej surowości. Ani brak granic, ani granice sztywne i restrykcyjne nie służą rozwojowi dziecka. Złudne jest myślenie, że dziecko, któremu pozwala się na wszystko, ma dobrze i jest szczęśliwe. Bez ram zachowania czuje się zagubione i niepewne. Stawianie granic to nic innego, jak wprowadzenie i  egzekwowanie określonych reguł. Dzięki sprawiedliwym ograniczeniom dziecko dowiaduje się, jakie zachowania są właściwe,  a  jakie nie, i czego rodzice od niego oczekują. 
Należy pamiętać, że wszystkie dzieci od czasu do czasu sprawdzają stawiane przez dorosłych granice. Jest to zdrowy przejaw potrzeby niezależności i wyodrębnienia się indywidualnej tożsamości. Jeżeli jednak dziecko obserwuje, że zasady ustalone są z miłością, a następnie spokojnie, lecz stanowczo egzekwowane, z czasem zaczyna je akceptować, a tendencje do ich testowania maleją. Dylematem wielu rodziców jest pytanie, gdzie powinny przebiegać ustalone granice? Jakie zasady wprowadzać, by zbytnio dziecka nie ograniczać i nie tłamsić jego indywidualności, ale też nie pozwalać mu na całkowitą samowolę?

WSKAZÓWKI DOTYCZĄCE WYZNACZANIA GRANIC

KROK 1
Ustalenie zasad zachowania, tak aby dziecko miało jasność, czego się od niego oczekuje:
 - ustalenie zasad wspólnie z dzieckiem,
- sformułowanie zasad krótko, jednoznacznie i w sposób pozytywny 
(zamiast zakazów zaczynających się od „nie”),
- ustalenie tylko kilku zasad i wprowadzanie ich stopniowo.
KROK 2
Ustalenie konsekwencji pozytywnych i negatywnych zachowań: 
- jasne określenie, co stanie się, gdy dziecko będzie postępować w określony sposób,
- dopasowanie konsekwencji do wieku dziecka.
KROK 3
Przypominanie zasad i ostrzeganie przed konsekwencjami:
- dawanie szansy na zmianę zachowania poprzez przypomnienie zasady 
i związanych z nią konsekwencji
KROK 4
Egzekwowanie zasad, czyli wyciąganie konsekwencji:
- każdorazowe stosowanie się do wcześniejszych ustaleń i wprowadzanie ostrzeżeń w czyn,
- znaczenie stanowczości i konsekwencji rodziców.

13 PORAD, DZIĘKI KTÓRYM DZIECKO BĘDZIE SAMODZIELNIE ODRABIAĆ LEKCJE

Rodzice odgrywają ogromną rolę w życiu dzieci, zwłaszcza tych w wieku szkolnym. Komunikacja, szacunek i wsparcie to wartości, o których powinni pamiętać, jeśli naprawdę zależy im na tym, by pociecha w dorosłości była odpowiedzialną osobą. Jak mawia przysłowie: czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci — dlatego też rzeczy, których dzieci uczą się na wczesnym etapie, będą wpływać na ich dalsze działania i kształtować charakter. W dzisiejszych czasach stosuje się inne metody wychowawcze niż kiedyś, więc rodzice powinni się z nimi zapoznać i być na bieżąco, aby wspierać wysoką samoocenę i poczucie wartości synów i córek.

Na szczęście istnieje wielu ekspertów, którzy udzielają porad rodzicom na różnych etapach nauczania. Ekipa Jasnej Strony postanowiła przedstawić wam, jak należy pracować z dziećmi na co dzień oraz jakich błędów należy unikać.

1. Wyrażaj się jasno, ale z uczuciem i szacunkiem

W komunikacji z dzieckiem należy przede wszystkim kontrolować swoje emocje, zwłaszcza jeśli rozmawiacie na drażliwe tematy, np. związane ze szkołą. Nie ma potrzeby krzyczeć czy się wykłócać, bo dzieci doskonale rozumieją, co mówicie normalnym tonem. No i w końcu to wy jesteście dorosłymi, którzy powinni już umieć trzymać nerwy na wodzy, a one dopiero się tego uczą. Mówcie łagodnie, zapytajcie, jak się czują, jakie miały problemy i dlaczego ich zdaniem coś poszło nie tak. Taka bezpośrednia rozmowa pełna szacunku pomoże im uniknąć problemów w przyszłości i zaprowadzi w domu spokój.

2. Wyznacz konkretne zasady

Pewnie wiecie, że jako rodzice stanowicie autorytet dla swoich pociech. Jednak nie należy mylić autorytetu z autorytarnością. Możecie wyznaczyć jasne zasady w przyjazny sposób, tłumacząc, dlaczego to robicie i wspierając dziecko, zamiast narzucać sztywne reguły bez przeprowadzania rozmowy. Należy oczywiście zadbać, by był odpowiedni czas na obowiązki, ale i na przyjemności. Pamiętajcie o konsekwencji w działaniu i egzekwowaniu tych zasad, aby wasze dziecko wiedziało, po co zostały ustalone, i zauważało rezultaty. Jeśli spełnią one swoją rolę, oboje na tym skorzystacie, a jeśli nie, to możecie zmienić je i dostosować do aktualnych potrzeb.

3. Zwracaj UWAGĘ na sukcesy, a nie tylko na porażki

Zapewne macie określone oczekiwania wobec swoich dzieci i jest to całkiem normalne, bo chcecie dla nich jak najlepiej. Może wolelibyście, by miały same piątki, a potem dostały się na dobrą uczelnię i zostały lekarzami lub prawnikami. Jednak należy uważać na sposób wypowiadania się na ten temat. Starajcie się wspierać pociechy i motywować je do rozwoju i nauki. Nawet jeśli ocena, którą otrzymają, nie jest najlepsza, doceńcie to. Zamiast nagradzać dziecko czymś materialnym np. zabawką czy grą, poświęćcie mu czas i wybierzcie się na spacer lub do restauracji. Dzięki temu wyrosną na ludzi pewnych siebie, wartościowych i przygotowanych na wyzwania.

4. Poznaj środowisko szkolne dziecka

Aby zrozumieć, co dzieje się w życiu dziecka, należy poznać szkołę, do której uczęszcza. Możecie zacząć od sprawdzenia metod nauczania i oceniania, następnie dowiedzcie się, jakie ma przedmioty i jak się do nich przygotowuje. Nie należy zapominać o regularnym uczestniczeniu w zebraniach dla rodziców, dzięki czemu będziecie mieć okazję poznać nauczycieli. W końcu spędzają oni dużo czasu z waszym synem lub córką. Te informacje ułatwią wam komunikację i umożliwią odpowiednią reakcję, gdy pojawi się jakiś problem.

5. Stwórz realistyczny harmonogram dnia, który daje czas na naukę i odpoczynek

Możecie porozmawiać z dzieckiem i zapytać, czy ma określoną porę na odrabianie lekcji lub naukę. Zadbajcie, aby nie był to późny wieczór, ponieważ oboje nie będziecie mieć siły ani chęci na pracę. Zwróćcie też uwagę, ile czasu zajmie rozwiązywanie zadań, ponieważ przeciąganie tego nie ma sensu. Tak jak każdy z nas, dzieci szybko tracą koncentrację i motywację do pracy, co znaczy, że tylko marnujecie czas. Dlatego należy podchodzić do tego racjonalnie i nie zapominać o odpoczynku, który jest równie ważny. Jeśli wszystko będzie robione z umiarem, wy i wasze dzieci będziecie mieć mniej problemów.

6. Wybór miejsca do nauki jest niezwykle ważny

Na wyniki w szkole bardzo duży wpływ mają warunki, w jakich dziecko się uczy i koncentruje. Najlepiej, jeśli jest to schludne, czyste biurko lub stół. Jeśli macie możliwość, wydzielcie specjalne miejsce w domu lub w pokoju przeznaczone tylko do pracy. Dzięki temu nic nie będzie rozpraszać uwagi, a pociecha chętniej będzie się skupiać i odrabiać lekcje.

7. Pokaż, że rozumiesz, przez co przechodzi twoje dziecko

Bywają dni, gdy dzieci nie chcą odrabiać pracy domowej, tak samo jak są chwile, gdy nie chce nam się iść do pracy. To normalne, ale takie odczucia mogą być spowodowane przez różne czynniki, więc zawsze powinniście zapytać, dlaczego nie chcą pracować, aby poznać sytuację i wyciągnąć prawidłowe wnioski. Brak chęci do odrabiania lekcji a brak umiejętności, by to zrobić, to dwie różne rzeczy, dlatego starajcie się zrozumieć dziecko, aby mu pomóc.

8. Pozwól na samodzielne planowanie i wykonywanie zadań

Z czasem dzieciom przybywa obowiązków i zmieniają się wobec nich oczekiwania. Na pewnym etapie zauważycie, że i wy macie ważne zadanie — powinniście aktywnie uczestniczyć w planowaniu działań i nauczyć syna lub córkę organizacji czasu. Jednak eksperci zalecają, aby nie robić tego zbyt inwazyjnie. Powinniście pozwolić im na ustalenie planu dnia samodzielnie, bo w końcu to one wiedzą najlepiej, o jakich porach odrabiają lekcje, mają treningi, odpoczywają itd. Warto zaopatrzyć pociechę w materiały potrzebne do organizacji czasu np. planery, kalendarze czy karteczki samoprzylepne.

9. Twoją rolą jest pomoc i kontrolowanie, a nie wyręczanie dziecka

Nadzorowanie dzieci podczas odrabiania lekcji nie może polegać na tym, że rozwiązujecie zadania za nie. Jako rodzice jesteście odpowiedzialni, aby zapewnić im wszelkie materiały i warunki do nauki, możecie im towarzyszyć lub być w pobliżu, gdyby pojawił się jakiś większy problem, ale i tak to one powinny go rozwiązać, a nie wy. Jeśli wasza pociecha będzie bardzo zmęczona albo z jakiegoś powodu zgodzicie się zrobić lekcje za nią, to zaburzycie jej rutynę. Najmłodsi powinni być w stanie rozwiązywać pracę domową samodzielnie.

10. Pochwal poprawę w nauce i zmotywuj do dalszej pracy

Gdy pozwalacie dziecku na samodzielne planowanie i wykonywanie obowiązków, uczycie je niezależności i zaradności w rozwiązywaniu problemów. Oczywiście to nie znaczy, że powinniście wycofać się z ich życia. Zamiast tego obserwujcie postępy, chwalcie nawet najmniejsze sukcesy i motywujcie pociechę do dalszego działania i poprawy. Pokażcie, że interesuje was, jak radzi sobie w szkole. Aby zmotywować dziecko, używajcie budujących słów, które zachęcą je do pracy i odkrywania swoich mocnych stron oraz pasji.

11. Nie zabraniaj korzystania z nowoczesnej technologii

Technologia nie musi być przeszkodą w osiąganiu dobrych ocen, jeśli wasze dziecko wie, jak korzystać z niej prawidłowo. Wszelkie urządzenia i gadżety, takie jak tablety czy smartfony, mogą odgrywać ważną rolę w edukacji, oferując treści i aplikacje, które pomagają uczniom rozwiązywać zadania. Nie zapominajcie też, że zapewniają praktycznie nieograniczony dostęp do wiedzy oraz narzędzi, które w przyszłości mogą okazać się bardzo przydatne. Jednak urządzenia nie spełnią swojej roli, jeśli będą wykorzystywane do grania w gry lub będą odwracać uwagę od nauki. To wy powinniście pilnować, aby dziecko używało ich zgodnie z przeznaczeniem.

12. Wieczór powinien być chwilą na odpoczynek

Zarówno wy, jak i dzieciaki, powinniście przygotować się na wieczorny relaks. Dlatego też eksperci zalecają, aby o tej porze nie poświęcać czasu na stresujące lub męczące rzeczy. Możecie więc poświęcić chwilę na rozmowę, wymyślanie historyjek, przeczytanie książki lub zrobić coś, co sprawia wam przyjemność i przygotuje was do snu.

13. Bądź przykładem dla dziecka

Dorośli powinni na co dzień świecić przykładem, ponieważ dzieci naśladują starszych lub osoby, które stanowią dla nich autorytet. Jeśli jesteście odpowiedzialni i wypełniacie swoje codzienne obowiązki, to jesteście dobrym wzorem dla swoich pociech. Ponadto macie możliwość wpoić im dobre nawyki np. regularne czytanie książek czy opiekę nad zwierzątkiem. Pamiętajcie, że najmłodsi zwracają uwagę przede wszystkim na to, co robicie, a nie na to, co mówicie.

Jak zachęcacie swoje dzieci do wykonywania codziennych obowiązków? Czy wasi rodzice stosowali inne metody wychowawcze?